Alcoholproblematiek

Ik werk al lange tijd in de verslavingszorg. Alhoewel ik me in Afrika niet focus op overmatige alcoholconsumptie, prikkelt het toch mijn aandacht. Voordat ik naar Uganda vertrok, hoorde ik dat de alcoholproblematiek zeer groot is in Uganda. In een van mijn voorgaande blogs schreef ik dat ik desondanks in bijvoorbeeld het uitgaansleven geen overmatige consumptie tegenkom. Een flesje bier kost in een club 2000 UGS, dat komt neer op ongeveer 0,65 eurocent. Dat is voor de modale Ugandees een hap geld. Verder zie ik nauwelijks dronkaards over straat zwalken of ergens op een bankje liggen (zie dit als westerse term, bankjes zoals wij ze kennen tref je hier niet aan). Gaande de dag ruiken Ugandezen niet fris (denk bijvoorbeeld aan een matatu waar je met meer dan 20 mensen opgepropt zit), maar alcohol ruik ik niet.
Ik begreep van een aantal Ugandezen dat alcohol met name op het platteland een groot probleem is. Er wordt eigengestookte rommel geconsumeerd, met een zeer hoog alcoholpercentage. Een typisch verschijnsel in ontwikkelingslanden.

Wim van Dalen, een oude bekende van mij en directeur van STAP, was een aantal dagen in Kampala. We hadden telefonisch contact, want even naar Kampala op en neer om een terrasje pakken, zat er helaas niet in. Wim kwam voor een conferentie van de zogenaamde Kettil Bruun Society. Dit is een international gezelschap van alcoholonderzoekers. Het is de eerste keer dat hun jaarlijkse congres in Afrika plaatsvindt. De aanleiding is de toenemende problematiek hier.

STAP heeft eind vorig jaar, in opdracht van de WHO, een onderzoek naar de marketing inspanningen van de alcoholindustrie in vier Afrikaanse landen uitgevoerd (in Ghana, Gambia, Nigeria en Uganda). Dat onderzoek is samen met nationale NGO's uitgevoerd. De resultaten heeft Wim op het congres gepresenteerd. De essentie is dat de grote alcoholproducenten, waaronder ook Heineken) op een zeer doortastende en zeer omvangrijke wijze reclame bedrijven onder o.a. het motto: Drink responsibly, Live responsibly. Ook in landen waar een groot deel van de arme bevolking tot dusver helemaal niet drinkt, probeert de industrie hen aan de alcohol te krijgen. STAP heeft het onderzoek op een wetenschappelijke wijze uitgevoerd om een zo groot mogelijke betrouwbaarheid te kunnen garanderen. De persoonlijke conclusie van Wim is dat het schokkend is om de wijze te zien waarop de industrie hier te werk gaat. De alcoholindustrie heeft een aantal landen zover gekregen dat ze zelf het alcoholbeleid van de overheid hebben geschreven, met natuurlijk voor hen als belangrijke bepaling dat de reclameregels door de industrie worden bepaald.